جغرافیای تاریخی مشهد با تکیه بر آثار تاریخی

جغرافیای تاریخی نصرت‌آباد (با تکیه برموقعیت اقتصادی، سیاسی و نظامی)

نصرت‌آباد در حال حاضر یکی از بخش­های شهرستان زاهدان به شمار می آید. مرکز این بخش نیز با عنوان شهر نصرت‌آباد در حدود صد کیلومتری شمال غرب زاهدان بر سر راه بم قرار دارد. در آثار مورخان و جغرافی­دانان قدیم از این شهر با عناوین مختلفی نظیر: اسبیذ، اسپه، اسفی، سپه و سنیج نام برده شده است. موقعیت جغرافیایی نصرت‌آباد به عنوان تنها آبادی میان کویر کرمان و سیستان موجب اهمیت آن شده است. وجود قنات و کشاور...

جغرافیای تاریخی مدینه منوره‌

جغرافیای تاریخی ساوه

آثار و شواهد بدست آمده از تپه‌های باستانی پیش از تاریخ نشان می‌دهد که شهر ساوه از قدمت تاریخی زیادی برخوردار است. وجود قلعة بسیار بزرگ آسیا آباد ساسانی در جوار شهر، قدمت آن را به دورة ساسانی می‌رساند. جغرافی‌نویسان اسلامی نیز شهر ساوه را از آثار دورة اسلامی نامیده‌اند. ساوه در قرون اوّلیة اسلامی توسط حکّام عرب و در اوایل قرن چهارم هجری قمری به دست حکام ایران اداره می‌شد. مطالعات انجام شده توسط...

جغرافیای تاریخی شاهنامه

اعتقاد به تأثیر گذاری جغرافیا و عوامل اقلیمی و طبیعی بر شکل‌گیری جریانهای  تاریخی از دیرباز در میان اندیشمندان و  متفکرین علوم انسانی وجود داشته است. یکی از پیامدها و نتایج مهم این تفکر، شکل‌گیری تألیفات جدیدی در حوزه «جغرافیای تاریخی» بوده است که در این میان کتب ادبی به خصوص دیوان اشعار  که ضمن  بیان حوادث تاریخی در آثارهای منظوم خود  توجه خاصی به محل رخدادها و حوادث تاریخی داشتند از اهمیت ویژ...

جغرافیای تاریخی مکران

مکران، ناحیهای است که در جنوب بلوچستان و در سواحل شمالی دریای مکران (عمان) قرار دارد. این سرزمین، از موقعیت جغرافیایی ویژهای برخوردار است و بنادر آن از دیرباز، جایگاه تجاری ممتازی داشتهاند. مکران، از تاریخی چندهزار ساله و تمدنی ارزشمند بهرهمند است. دربارة ریشة لغوی مکران و محدودة آن سرزمین و نیز پیوستگی اداری و سیاسی آن‌جا با ایالتهای مجاور، نظرات گوناگونی وجود دارد. همچنین، در مورد شهرها، بناد...

جغرافیای تاریخی سمرقند (عهد سامانیان)

سمرقند ازلحاظ جغرافی در جنوب سغد قرار داشته است. این شهر که همواره مرکز آباد این اقلیم به‌شمار می‌رفته، تدریجاً به ترقی و تعالی رسیده و باعث پیدایش اصطلاح «سغد سمرقند» شده است. در ابتدای عصرهای میانه، مقام این شهر ازلحاظ سیاسی و اقتصادی خیلی بالا رفت. تاریخ بیانگر آن است که سمرقند نیز همچون دیگر شهر‌های نیمه‌مستقل، مورد حملة عرب‌ها واقع شد و طبری از داستان چگونگی ضبط شهر و تدبیراندیشی‌های قتیبه ...